Преносно значење - категорија

гад повеќе

мн. гадови
Вид збор: Именка, машки род
Никаквец, подлец, лош, зол, одвратен човек.
Англиски: scum Албански: egërsirë
Примери:
Умира невин, се колнам, умира поради некој гад, подлец.
Слично со: никаквец (м.)

гази повеќе

газат преод
Вид збор: Глагол, несвршен
угнетува, поробува, потчинува, понижува
Англиски: suppress Албански: shtyp, shkel
Примери:
Без жал ги газеа луѓето.
Слично со: угнетува (несв.)

галерија повеќе

мн. галерии
Вид збор: Именка, женски род
Низа од ликови или од типови ликови во некое книжевно дело, книжевен опус или во животот.
Англиски: gallery Албански: galeri
Примери:
Опишувајќи го пеколот, Данте покажува цела галерија живи луѓе со различни страсти.
Слично со: низа (ж.)

галоп повеќе

(едн.)
Вид збор: Именка, машки род
Прави нешто, се движи многу брзо.
Англиски: gallop Албански: rrëfen
Примери:
Срцето му правеше галоп во градите.

галопира повеќе

галопираат
Вид збор: Глагол, несвршен
Прави нешто, се движи многу брзо.
Англиски: gallop Албански: galopoj, ngutem
Примери:
Светов галопира кон пропаст.

ганѕлив повеќе

ганѕливиот
Вид збор: Придавка
Што е пипав, бавен.
Примери:
Колку беше ганѕлив, цел ден не ја заврши работата.

гарда повеќе

мн. гарди
Вид збор: Именка, женски род
Група, друштво, обично во изразот „Стара гарда“.
Англиски: Old Guard Албански: gardë e vjetër

гарнира повеќе

гарнираат
Вид збор: Глагол, свршен и несвршен
Дополнува, украсува нешто.
Англиски: decorate Германски: garnieren Албански: dekoroj
Примери:
Кога раскажуваше, настаните ги гарнираше за да бидат поинтересни.

гарнитура повеќе

мн. гарнитури
Вид збор: Именка, женски род
Група луѓе на позиција.
Албански: garniturë
Примери:
Беше сменета целата гарнитура што беше на власт.

гаси повеќе

гасат
Вид збор: Глагол, несвршен
Прави нешто да престане да гори или да свети.
Англиски: extinguish Албански: shuaj
Примери:
Огнот полека се гасеше.

гасне повеќе

гаснат
Вид збор: Глагол, несвршен
Слабее, се губи некакво чувство (радост, среќа).
Англиски: faint Албански: lishtohem
Примери:
Додека ме слушаше, гаснеше радоста од неговото лице.
Слабее, се губи некаков звук.
Англиски: faint Албански: lishtohem
Примери:
Чекорите на луѓето гаснеа како да тонеа в сон.

гаќарест повеќе

гаќарестиот
Вид збор: Придавка
Што е лесно облечен.
Примери:
Некои од нив немаа време да си ги облечат фустаните, та така гаќарести се дереа на бината.
Слично со: разголен (прид.)

гига повеќе

Вид збор: Префикс
огромен, многу силен
Англиски: giga
Примери:
гигапроект

гигант повеќе

мн. гиганти
Вид збор: Именка, машки род
Човек со вонредни способности.
Англиски: genius Албански: gjeni
Примери:
Тие беа двајца гиганти по остроумност, финост и ревност.
Слично со: гениј (м.)
Што е голем по своите размери (претпријатие, фабрика, брод).
Англиски: giant Албански: gjigant
Примери:
Стопански гигант.

гилотина повеќе

мн. гилотини
Вид збор: Именка, женски род
кастрење, сечење
Англиски: guillotine Француски: guillotine Албански: gijotin
Примери:
регулаторна гилотина

глава повеќе

мн. глави
Вид збор: Именка, женски род
животот на човекот
Англиски: head Албански: jetë
Примери:
Гледај да не изгубиш глава!

главоболка повеќе

мн. главоболки
Вид збор: Именка, женски род
грижа, тешкотија, проблем
Англиски: headache Албански: kokëdhimbje
Примери:
Тие два проблема им создаваа главоболки.

глад повеќе

(едн.) гладот
Вид збор: Именка, машки род
Голема потреба од нешто.
Англиски: need Албански: uri, nevojë
Примери:
глад за љубов
Слично со: потреба (ж.)

гладен повеќе

гладни
Вид збор: Придавка
Што чувствува голема потреба од нешто.
Англиски: hungry
Примери:
Беше гладна за љубов.

гладник повеќе

мн. гладници
Вид збор: Именка, машки род
лакомец, ненаситник
Англиски: greedy person Албански: i pangijshëm
Примери:
Овие гладници, откако се изедоа, и се ќе испијат.

глазура повеќе

мн. глазури
Вид збор: Именка, женски род
Маска на лицето или во однесувањето, извештачен изглед.
Англиски: make-up Албански: shkëlqim, maskë
Примери:
Глазурата и се изгуби, маската и падна.

гламноса повеќе

гламносаат
Вид збор: Глагол, свршен
Потемне во лицето.
Англиски: darken Албански: errësoj fytyrën
Примери:
Жената гламноса во лицето кога ја чу страшната вест.

гламносан повеќе

Види и: гламноса (св.)
гламносаниот
Вид збор: Придавка
потемнет, поцрнет
Англиски: blackened Албански: i nxirë
Примери:
Гламносано лице.

глода повеќе

глодаат
Вид збор: Глагол, несвршен
Вознемирува, измачува некакво чувство или мисла.
Англиски: pester Албански: merakos
Примери:
Чемер ме глода.
(се глода) се караат, се измачуваат
Англиски: quarrel Албански: grinden
Примери:
Жените во таков ден престануваа да се глодаат една со друга.

глув повеќе

глуви
Вид збор: Придавка
Што е рамнодушен, бесчувствителен.
Англиски: insensible
Примери:
Таа беше глува за лелекот, слепа за очајот.
Слично со: бесчувствителен (прид.)

глума повеќе

(едн.)
Вид збор: Именка, женски род
преправање, лицемерство
Англиски: acting Албански: aktrim, hipokrizi
Примери:
Таа не го чувствуваше тоа вистински, тоа беше само глума.

глутница повеќе

мн. глутници
Вид збор: Именка, женски род
Група луѓе што напаѓаат некого.
Англиски: mob Албански: turmë
Примери:
Педесетгодишен поручник, со избледени еполети, предводник на човечка глутница.

гмечи повеќе

гмечат
Вид збор: Глагол, несвршен
угнетува, поробува, мачи
Англиски: suppress Албански: shtyp, ndrydh
Примери:
Сѐ уште ме гмечеше со својата сила.
Слично со: угнетува (несв.)

гнаса повеќе

мн. гнаси
Вид збор: Именка, женски род
Гнасен, одвратен, гаден човек.
Англиски: pig Албански: egërsirë
Примери:
Нема поголеми гнаси од тие бездомници.

гнасота повеќе

мн. гнасоти
Вид збор: Именка, женски род
подлост
Англиски: meanness Албански: poshtërsi
Примери:
Подготвен е на секакви гнасоти само да успее.

гнасотилак повеќе

мн. гнасотилаци
Вид збор: Именка, машки род
одвратно, гадно
Англиски: disgust Албански: neveri, ndyrësi
Примери:
Направи такви гнасотилаци што веќе никој неќе да ја погледне.
Слично со: гнасотија (ж.)

гнездо повеќе

мн. гнезда
Вид збор: Именка, среден род
Место, средиште на некаква дејност.
Англиски: nest Албански: fole
Примери:
ајдучко гнездо
Слично со: собиралиште (ср.) , врталиште (ср.)

гние повеќе

гнијат
Вид збор: Глагол, несвршен
Пропаѓа морално и физички.
Англиски: decay Албански: shkatërrohem
Примери:
Полека гниеше од тешкиот живот.

гнил повеќе

гнили
Вид збор: Придавка
Што е расипан, лош, пропаднат.
Англиски: rotten
Примери:
Гнило царство.

гои повеќе

гојат
Вид збор: Глагол, несвршен
За човек што само јаде, а ништо не работи.
Англиски: fatten Албански: majm
Примери:
Само го гојат, а ништо не работи.
Слично со: излежува (несв.)

гол повеќе

голи
Вид збор: Придавка
Што е недополнет, чист, без примеси.
Англиски: bare Албански: bosh
Примери:
гола вистина, голи факти
Слично со: чист (прид.)
Што е многу сиромашен.
Англиски: poor Албански: i varfër
Примери:
Сите од таа фамилија се голи, ништо немаат.
Слично со: беден (прид.)

голгота повеќе

мн. голготи
Вид збор: Именка, женски род
Тежок, мачен пат, исполнет со многу страдања.
Англиски: Golgatha
Примери:
Овој народ помина низ страшни голготи.
Слично со: страдање (ср.)

голем повеќе

големи
Вид збор: Придавка
Што е значаен, познат.
Англиски: famous Албански: i famshëm
Примери:
голем научник
Слично со: славен (прид.)
Што е важен, значаен, историски.
Англиски: important Албански: i rëndësishëm
Примери:
голем празник
Слично со: значаен (прид.) , важен (прид.)

големина повеќе

мн. големини
Вид збор: Именка, женски род
значајност, важност
Англиски: importance, greatness Албански: madhësi, domethënie
Примери:
Оттука произлегува големината на неговата поезија.
Слично со: величина (ж.)

голиштарец повеќе

мн. голиштарци
Вид збор: Именка, машки род
Тој што е млад, неискусен, незрел.
Англиски: immature person Албански: i njomë
Примери:
Голиштарци едни, вие ќе ми кажувате!

голта повеќе

голтаат
Вид збор: Глагол, несвршен
Јаде алчно, без доволно џвакање на храната.
Англиски: gulp Албански: gëltis
Примери:
Прегладнет, голташе цели залаци леб.
Слично со: лапа (несв.)
Слуша или гледа со големо внимание или со задоволство.
Англиски: suck Албански: vëren
Примери:
Неговите зборови ги голташе без да трепне.
Трпи, поднесува, страда во себе.
Англиски: suffer Албански: vuaj
Примери:
Ги голташе навредите од мајка си.
Слично со: трпи (несв.)
Испушта букви или гласови во пишувањето или во зборувањето.
Англиски: swallow Албански: gëlltit
Примери:
Тешко се разбираше пишуваното зашто голташе букви.

гони повеќе

гонат
Вид збор: Глагол, несвршен
Прогонува некоја мисла, чувство.
Албански: përndjek
Примери:
Но, не може инаку, зашто го гони претставата дека коските ќе му скапат од лежење и седење.

горе повеќе

Вид збор: Прилог
На повисоко место во општествената или во службената хиерархија.
Англиски: above
Примери:
Наредено ни е од горе.
Во текст - претходно.
Англиски: before
Примери:
Како што кажавме погоре...
Слично со: претходно (прил.)

горен повеќе

горни
Вид збор: Придавка
Што е на висока општествена или службена позиција.
Англиски: higher Албански: lartë
Примери:
Им припаѓаше на горните слоеви.
Слично со: висок (прид.)

горешт повеќе

горештиот
Вид збор: Придавка
Што е страстен, огнен.
Англиски: passionate
Примери:
Горешто срце.
Слично со: страстен (прид.) , огнен (прид.)

горешти повеќе

(се) горештат
Вид збор: Глагол, несвршен
Се возбудува, се жешти.
Англиски: get excited
Примери:
Стануваше сѐ побесен и пострвен, се виореше и се горештеше.
Слично со: возбудува (несв.) , жешти (несв.)

гори повеќе

горат
Вид збор: Глагол, несвршен
Обземен од љубов, страст, омраза; има желба.
Англиски: yearn Албански: digjem
Примери:
Девојката гореше од љубов.
Слично со: копнее (несв.) , сака (несв.)
Има висока телесна температура.
Англиски: burn Албански: digjet
Примери:
Детето три дена гореше од температура.

Горниот повеќе

Види и: горен (прид.)
(едн.)
Вид збор: Именка, машки род
Господ
Англиски: Lord God
Примери:
Да не даде Горниот.

горок повеќе

Види и: горчлив (прид.)
горкиот
Вид збор: Придавка
Што е исполнет со горчина.
Англиски: bitter
Примери:
горка насмевка
Слично со: тежок (прид.) , мачен (прид.)

горолом повеќе

(едн.)
Вид збор: Именка, машки род
Силен планински ветер.
Англиски: storm Албански: erë e fortë mali
Примери:
Дуваше силен ветер, горолом.

горчило повеќе

мн. горчила
Вид збор: Именка, среден род
Животни страдања, проблеми, непријатности.
Англиски: bitterness Албански: idhëti, zemrim
Примери:
И на тоа дете му следуваат горчила како и мене.
Слично со: горчина (ж.)

горчина повеќе

мн. горчини
Вид збор: Именка, женски род
Чувство на навреда, огорченост, мака.
Англиски: bitterness Албански: idhëti, zemrim
Примери:
Многу рано ја почувствувал горчината на емигрантскиот живот.
Слично со: огорченост (ж.)

горчлив повеќе

горчливи
Вид збор: Придавка
Што е непријатен, мачен.
Англиски: bitter Албански: i hidhur
Примери:
Бев сигурен дека тоа грло до врв е преполнето со некоја горчлива тага.

гравитира повеќе

гравитираат
Вид збор: Глагол, несвршен
Се стреми кон нешто, насочен е кон нешто.
Англиски: gravitate Албански: graviton
Примери:
Во овие случаи, тие или гравитираат кон црковните општини или со години живеат изложени на заборав.

гравушка повеќе

мн. гравушки
Вид збор: Именка, женски род
Капка пот.
Англиски: bead of sweat Албански: pikë djerse
Примери:
По челото и слепоочниците му излегуваат крупни гравушки пот.

градба повеќе

мн. градби
Вид збор: Именка, женски род
Конституција на тело.
Англиски: constitution Албански: ndërtim, konstitucion
Примери:
Беше со слаба и ковчеста градба.
структура, строеж, состав
Англиски: structure Албански: ndërtim, strukturë
Примери:
Според граматичката градба, речениците се лични и безлични, активни и пасивни.

гради повеќе

градат
Вид збор: Глагол, несвршен
прави, создава
Англиски: create Албански: krijon
Примери:
Гради нов живот.

гради повеќе

градите
Вид збор: Именка, множина
внатрешност, интима, душа
Англиски: soul Албански: shpirt
Примери:
Во градите чувствував нелагодност.

граѓа повеќе

мн. граѓи
Вид збор: Именка, женски род
Документи и друг материјал што служи како основа за научни истражувања.
Англиски: building material Албански: material ndërtimi
Примери:
архивска граѓа

грака повеќе

гракаат
Вид збор: Глагол, несвршен
Гласно зборува, вика.
Латински: bërtas, kërras Англиски: yell
Примери:
Додека седев, тој постојано нешто ми гракаше.

грамада повеќе

мн. грамади
Вид збор: Именка, женски род
Мноштво, големо количество.
Англиски: plenty Албански: grumbull
Примери:
Грамада деца.

гранитен повеќе

гранитни
Вид збор: Придавка
Што е цврст, силен.
Англиски: strong
Примери:
Гранитна волја.

граница повеќе

мн. граници
Вид збор: Именка, женски род
Замислена линија што разделува појави, поими и сл.
Англиски: border Албански: kufi
Примери:
на граница на реалното
Слично со: раб (м.)
Крајна точка до која може, смее да се стигне, да се дозволи нешто.
Англиски: limit Албански: kufi
Примери:
на граница на издржливоста
Слично со: лимит (м.)

граничи повеќе

(се) граничат
Вид збор: Глагол, несвршен
Допира до нешто, доведува до нешто.
Англиски: border Албански: kufizon
Примери:
Оваа постапка се граничи со лудило.

гранка повеќе

мн. гранки
Вид збор: Именка, женски род
оддел, дел, раздел, област
Англиски: part Албански: degë, pjesë
Примери:
Сликарството е гранка на уметноста.

гргор повеќе

(едн.)
Вид збор: Именка, машки род
кикот, смеење
Англиски: chuckle Албански: qeshje e zëshme
Примери:
Од училишниот двор се слушаше детски гргор.

гребе повеќе

гребат
Вид збор: Глагол, несвршен
(се гребе) Искористува некого; живее на нечиј грб.
Англиски: sponge Албански: gërvishet

грев повеќе

мн. гревови
Вид збор: Именка, машки род
Неправилна, лоша постапка; прекршување на моралните норми.
Англиски: sin Албански: mëkat, gjynah
Примери:
Нема поголем грев од тоа да ја предадеш татковината.

грее повеќе

греат
Вид збор: Глагол, несвршен
Предизвикува радост, милост, љубов.
Англиски: warm Албански: ngroh
Примери:
Погледот од мајчините очи ме грееше.

грешка повеќе

мн. грешки
Вид збор: Именка, женски род
Недостаток, непотполност, човечка слабост, мана
Англиски: weakness
Примери:
Секој човек има свои грешки.
Слично со: слабост (ж.) , фалинка (ж.) , недостаток (м.) , мана (ж.)

гризе повеќе

гризат
Вид збор: Глагол, несвршен
измачува, јаде
Англиски: torment Албански: torturon
Примери:
Го гризе совеста.
Слично со: измачува (несв.)

грло повеќе

мн. грла
Вид збор: Именка, среден род
глас
Англиски: voice Албански: fyt, mirret zëri
Примери:
Му зарипна грлото.
Тесен горен дел од шише.
Англиски: bottleneck Албански: grykë
Примери:
Шишето беше полно до грлото.
Слично со: грлушник (м.)

грмеж повеќе

мн. грмежи
Вид збор: Именка, машки род
Силен звук на топови и друго оружје.
Англиски: thunder Албански: gjëmim, bubullimë
Примери:
Планината ечеше од грмежите на топовите.

грми повеќе

грмат
Вид збор: Глагол, несвршен
Создава силен звук на топови и друго оружје.
Англиски: thunder Албански: gjëmon
Примери:
Грмеа пушки и топови.
Создава силен звук, глас и сл.
Англиски: thunder Албански: gjëmon
Примери:
Салата грмеше од бурниот аплауз.

грозд повеќе

мн. гроздови
Вид збор: Именка, машки род
Разни предмети, организми и сл. собрани во една целина, во вид на грозд.
Англиски: cluster Албански: kalavesh, tog
Примери:
Продавачот носеше цел грозд балони.

грст повеќе

мн. грсти
Вид збор: Именка, машки род
Мерка, количество на нешто колку што можат да соберат две составени дланки.
Англиски: handful Албански: grusht
Примери:
Набра грст грозје.
Вид: мерка (ж.)

груб повеќе

груби
Вид збор: Придавка
Што е приближен, општ.
Англиски: rough Албански: i përafërt
Примери:
Во груби црти.
Слично со: приближен (прид.)
Што е тежок, недопустлив.
Англиски: inadmissible Албански: i rëndë, i papranueshëm
Примери:
груба грешка
Слично со: недопустлив (прид.)
Што е тежок, суров.
Англиски: raw Албански: i ashpër, i rëndë
Примери:
груба стварност
Слично со: непријатен (прид.) , неиздржлив (прид.)

грува повеќе

груваат
Вид збор: Глагол, несвршен
Многу работи, се мачи.
Англиски: toil Албански: mundohem, punoj shumë
Примери:
Сега сам ќе груваш, кога не сакаше помош.

грч повеќе

мн. грчеви
Вид збор: Именка, машки род
Болка, тага, страв, исчекување.
Англиски: spasm Албански: ngërç, pritje
Примери:
Цела година ја помина во грч додека го чекаше да се врати синот од војска.
Слично со: тензија (ж.) , исчекување (ср.)

грчовит повеќе

грчовитиот
Вид збор: Придавка
Што е силен, тежок, напорен.
Англиски: spasmodic
Примери:
Се предаде по грчовита борба.
Слично со: напорен (прид.)

губи повеќе

губат
Вид збор: Глагол, несвршен
(се губи) Станува несвесен, неразумен, отсутен, се занесува.
Англиски: vanish Албански: humb, zhduket
Примери:
Понекогаш се губеше и чудно се однесуваше.

гувее повеќе

гувеат
Вид збор: Глагол, несвршен
Стои посрамено пред некого.
Англиски: keep silent Албански: qëndroj i turpëruar
Примери:
Ја згреши работата, па ќе гувееш!
Слично со: молчи (несв.)

гугне повеќе

гугнат
Вид збор: Глагол, свршен
(обично негирано) прозбори, зборне
Англиски: talk Албански: flas
Примери:
Стоеше така и ни да гугне.
Слично со: зборне (св.)

гуска повеќе

мн. гуски
Вид збор: Именка, женски род
глупава жена
Англиски: goose Албански: patë
Примери:
Се дружиш со таа гуска?
Сад за вршење физиолошки потреби на болните.
Англиски: urine bottle Албански: patë
а - б - в - г - д - ѓ - е - ж - з - ѕ - и - ј - к - л - м - н - о - п - р - с - т - ќ - у - ф - х - ц - ч - џ - ш